به نام خدا
جرم‌گیری گوش در طب سنتی
جرم گوش اذیتت می‌کنه؟ گوشِت سنگینه و دچار وزوز گوش و سر گیجه شدی؟ می‌خوای راه‌های ساده جرم‌گیری گوش در طب سنتی و مراقبت از گوش رو بدونی با مجله طبیب با ما همراه باش.
فهرست
- جرم گوش
- علائم بیماری در گوش
- دلایل و عوامل پدید آمدن جرم در گوش
- خصوصیات جرم گوش سالم
- جرم گوش نیازمند به خروج
- جرم‌گیری گوش در طب سنتی
- داروهای پاک کننده جرم گوش
- جاری شدن رطوبت و جرم از گوش
- توصیه‌ها و پرهیزها
- زمان مراجعه به پزشک
- چند نکته
مقدمه
از مهم‌ترین مسیرهای آموختن و یادگیری، گوش است؛ آموختن دانش، برتری انسان بر دیگر جانداران است؛ افرادی که گوششان مشکل پیدا می‌کند، مسیر آموختن برای آنها سخت شده و کار یادگیری دشوار می‌شود. در این مقاله با توجه به اهمیت سلامت گوش یکی از مشکلات شایع آن یعنی جرم گوش بررسی می‌شود؛ روش‌های جرم‌گیری گوش در طب سنتی، علل و عوارض افزایش جرم گوش، علائم جرم گوش سالم، زمان مراجعه به پزشک، همچنین بررسی راهکارهای ساده جهت مراقبت از گوش، از جمله مباحثی است که به آنها پرداخته شده است.
جرم گوش
جرم گوش
جرم گوش که با نام‌های موم، وکس و سرومن هم شناخته می‌شود؛ ماده تلخ و چسبناکی است که در قسمت غضروفی گوش خارجی توسط غدد مولد سرومن و غدد مولد چربی، ساخته می‌شود و وظیفه آن، حفاظت گوش در برابر حشرات و موجودات ریز و آلودگی‌های محیطی است.
علائم بیماری در گوش
از علائم بیماری در گوش:
- اختلال در شنوایی؛
- بی‌خوابی؛
- عصبانیت؛
- بی‌تابی؛
- گاهی سردرد؛
- و استفراغ است.
دلایل و عوامل پدید آمدن جرم در گوش
از دلایل و عوامل پدید آمدن جرم در گوش از نظر طب سنتی به این موارد می توان اشاره کرد:
- تنگی غیرطبیعی مجرای گوش به دلایل مادرزادی و غیر مادرزادی؛
- خشکی؛
- موی زیاد درون گوش؛
- غیرطبیعی بودن نوع و میزان فعالیت غدد تولید کننده سرومن؛
- گوارش ناقص؛
- پرخوری؛
- خوابیدن با شکم پر؛
- بیماری های سخت؛
خصوصیات جرم گوش سالم
از خصوصیات جرم گوش سالم، زردرنگ بودن سرومن است که خود به خود خشک شده و هنگام حرف زدن و جویدن از مجرای گوش خارج می شود.
جرم گوش نیازمند به خروج
هنگامی که جرم گوش در مجرا متراکم شده و سنگینی، پری و صدا در گوش احساس می شود و شاید سرفه هم با آن همراه شده باشد؛ جرم گوش نیازمند به خروج است.
جرم گیری گوش در طب سنتی
جرم‌گیری گوش در طب سنتی
از روش های جرم‌گیری گوش در طب سنتی این است که:
- هنگام خواب در گوش روغنی ولرم ریخته، صبح روز بعد حمام کرده و در حمام سر را به سمت گوشی که روغن ریخته شده چرخانده و گوش را بر سطحی صاف و گرم چند دقیقه قرار بدهید تا روغن ریخته شده در گوش، همراه با جرمی که نرم شده خارج شود؛ حال جرم به راحتی قابل برداشتن است.
- برای جرم های سخت شده از بوره فارسی (بورق) همراه با سرکه ولرم درگوش ریخته، یک ساعت بعد، چند بار دیگر تا نرم شدن جرم گوش این کار را در حمام انجام دهید؛ سپس بخور آب گرم به گوش داده و جرم را بردارید.
- استحمام مرتب یا آبتنی در آب تمیز با دمای مناسب یکی دیگر از راهکارهای جرم‌گیری گوش در طب سنتی است.
داروهای پاک کننده جرم گوش
از جمله داروهای پاک کننده جرم گوش و کشنده موجودی که در گوش رفته باشد؛ روغن بادام تلخ، عصاره پونه، عصاره پیاز دشتی و برگ شفتالو، روغن عقرب، زهره جانوران و کندش است.
اگر جرم گوش افزایش یافته و با درد همراه شده، ۵ گرم آب ریحان را با ۵ گرم روغن کنجد، در ظرفی کوچک بر روی شعله جوشانده تا فقط روغن بماند؛ هر شب موقع خواب یک قطره از این روغن در گوش چکانده شود.
جاری شدن رطوبت و جرم از گوش
معمولاً جاری شدن رطوبت و جرم از گوش، بر اثر قرار گرفتن در برابر سرما و رطوبت ایجاد می‌شود. در صورت مواجهه با این مشکل، گوش را گرم کرده و از بخور مرزنجوش همراه با زوفا و پرسیاوشان استفاده کنید.
گوش را همواره با حوله داغ گرم نگه داشته و روغن‌های گل سرخ، زیتون و کنجد درون گوش بچکانید.
برای رفع رطوبت مزمن گوش، مازو را با سرکه جوشانده، صاف کرده و در گوش بچکانید.
عوارض تجمع جرم در گوش
* وزوز گوش؛
* کم شنوایی؛
* سرگیجه؛
از عوارض تجمع جرم در گوش می باشد.
حفظ سلامت گوش
رعایت نکات حفظ سلامت گوش، راهی برای پیشگیری از تولید جرم نامناسب است، پس گوش را در مقابل این عوامل حفاظت کنید:
- بادهای سرد و گرم؛
- صداهای بلند و ناخوشایند (ایجاد کننده اختلالات شنوایی، عصبی و روانی)؛
- ضربه (در ورزش و دعوا)؛
- آلودگی ها و گرد و خاک؛
- جانوران ریز؛
- خاراندن با اشیای نوک تیز و دستکاری کردن ناشیانه گوش؛
- ورود آب درون گوش هنگام شنا؛
توصیه ها و پرهیزها
از توصیه ها و پرهیزها جهت جلوگیری از جرم نامناسب در گوش به موارد زیر می توان اشاره کرد:
- پرهیز از خوردن خوراکی های غلیظ، مثل: گوشت گاو، سرخ کردنی ها، غذاهای حاوی رشته، مثل: ماکارونی، آش رشته؛
- بررسی مجرای گوش و اطمینان از باز بودن آن؛
- عدم وجود زخم و جوش در مجرای گوش (در صورت وجود جوش یا دمل سریع درمان شود).
- ریختن روغن بادام تلخ، هر دو هفته یک بار در گوش؛
- هر هفته روغن گل سرخ نیم گرم (ولرم) را قبل از استحمام درون گوش ریخته، سپس گوش را گرم کرده تا ترشحات نرم شود و پس از استحمام جرمِ نرم شده، پاک گردد.
- پاک کردن ابتدای مجرای گوش هفته‌ای یک بار با آب گرم و جوش شیرین؛
کم شنوایی
زمان مراجعه به پزشک
زمان مراجعه به پزشک هنگامی است که جرم گوش باعث ایجاد علائم زیر در گوش شده باشد:
- وزوز گوش
- کاهش شنوایی؛
- ناراحتی شدید؛
- گرفتگی در مجرای گوش؛
- تغییر رنگ جرم گوش؛
ایجاد هرگونه اشکال در مسیر شنوایی و مجرای شنوایی خصوصاً در افراد خردسال و سالمند؛
چند نکته
چند نکته که توجه به آنها ضروری است:
- درمان گوش را کامل و دقیق انجام دهید؛ زیرا درمان ناقص بیماریهای گوش منجر به ناشنوایی کامل یا کم شنوایی می‌شود.
- در استفاده از روش‌های جرم‌گیری گوش در طب سنتی لازم است دمای روغن و عصاره‌هایی که در گوش ریخته می‌شود نیم گرم (نه گرم، نه سرد) باشد تا زود اثر کند و به عصب نیز آسیب وارد نشود.
- برای گرم کردن روغن‌ها نیازی نیست آنها را مستقیماً حرارت دهید؛ روغن مورد نیاز را در ظرف کوچکی ریخته و این ظرف را درون آب داغ قراردهید تا روغن گرم شود.
نتیجه‌گیری
حکمای طب سنتی همیشه برای هر عضوی توصیه‌های پیشگیرانه و درمان‌کننده مناسبی داشته‌اند؛ از این مقاله دریافتیم که چه زمانی باید جرم گوش خارج شود و با روش‌های ساده و عملکرد درست می‌توان از گوش مراقبت کرد. جرم‌گیری گوش در طب سنتی با روغن‌ها و عصاره‌های ضد عفونی‌کننده و بی‌ضرر میسر است؛ نکته مهم در رابطه با مصرف آنها نیم گرم (ولرم) بودن و مزاج آنها با توجه به مشکل گوش است؛ اما باید توجه کرد که هرگونه اشکالی در مجرای گوش خارجی و اختلال شنوایی را نادیده نگرفته و مراجعه به پزشک مربوطه ضروری است.
امیدواریم سلامتی در وجودتان همواره جاری باشد و از مطالب گفته شده در این مقاله استفاده کافی برده باشید؛ برای دیدن مطالب کارآمد و مفید، در مجله طبیب همراه ما باشید.
منابع
محمد مهدی، اصفهانی. (۱۳۸۸). آیین تندرستی. (ج ۱، چاپ نهم، ص ۱۱۳). تهران: تندیس.
بهاءالدوله، بهاءالدین بن میرقوام الدین. (۱۳۸۲). خلاصه التجارب. (جلد اول. چاپ اول. ص ۲۶۱). تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران.
جرجانی، اسماعیل بن حسن. (۱۳۹۱). ذخیره خوارزمشاهی. (ج ۶، چاپ اول، صص ۳۰۹_ ۳۰۵). قم: مؤسسه احیاء طب طبیعی.
جمعی از نویسندگان. (۱۳۹۰). شش رساله کهن پزشکی. (ج ۱، چاپ اول، صص ۲۶، ۳۰۹). قم: مجمع ذخایر اسلامی.
رازی، محمد بن زکریا. المنصوری فی الطب. (۱۳۸۷). (مترجم: ذاکر محمد ابراهیم، (ج ۱،چاپ اول، صص۳۱۱،۴۵۳،۳۰۹،۲۶۹ ). تهران: دانشگاه علوم پزشکی تهران.
سلطانی، ابوالقاسم. (۱۳۸۳). دایره المعارف طب سنتی گیاهان دارویی. (ج ۳، چاپ اول، ص ۲۹۳). تهران: ارجمند، دانشگاه علوم پزشکی تهران.
نورانی، مصطفی. (۱۳۸۴). دائره المعارف بزرگ طب اسلامی. (ج ۱۰، چاپ اول، صص ۲۵۱،۲۵۰،۲۳۹،۲۳۵،۲۳۴ و ج۱۲، چاپ اول، صص ۲۴۶،۲۴۵). قم: ارمغان یوسف.
یوسفی، علی. (۱۴۰۰). دوره متوسطه. تهران: مؤسسه آموزشی_پژوهشی صدای حکیم.
منبع
نویسنده: هدیه اصفهانی
